Müslüman Türk Oymağında Oda Sistemi
Saygıdeğer Avdanlı hemşerilerim ve siz değerli okuyucularım.Öncelikler sizlerden özür diliyorum .Bir aydır sitemizde yazı yazacağım spot olarak verilmekteydi.işlerimin yoğunluğundan dolayı yazamamıştım.Sitemizde köşe yazarlığı teklifi yapan dernek başkanımız Durali KÖLE’ye ve yazılarımın sitemizde yer almasında yardımcı olan Abdullah AYDIN Beye teşekkür ederim.
Burada yazı yazma amacım günlük dedikodulardan ,siyasetten ve iki tartışmalardan uzak Müslüman Türk oymağı olan köyümüzün tarihi yaşamına ,kültürüne ışık tutmak,unutulmaya yüz tutmuş örf ve adetlerini yeni nesile aktarmak,Türklerin ilk yazılı metinleri olan Orhun Abidelerinde gecen ve köyümüzde arkaik olan sözcükleri ,deyimleri tespit ederek anlamları açıklamak ve köyümüze hizmet etmiş muhtarları ,ağaları tanıtmak vb. konularda dilimizin döndüğünce anlatmaya çalışacağım.
Öncelikle bu yazımda Müslüman Türk milletinin misafirperverliğinin simgesi olan –oda-
Sistemini dilimin döndüğünce anlatmak istiyorum.Oda sistemi Müslüman Türk milletinin tarihinden gelen bir gelenektir.Köye gelen kalaycı,demirci,nalbant ve semerci gibi insanların konuk edildiği gelen misafirin yatıp kalkacağı odasında ocaklığı ve yüklüğü bulunan oda ve hayvanlarının kalacağı bir ahırdan ibarettir.Anadolu’da Müslüman Türk köylerine gittiğiniz zaman oda sistemini o köyde görebilirsiniz.Anadolu’da ve köyümüzde oda sahibi olmak,oda yaptırmak;itibarın,saygınlığın ve zenginliğin bir sembolüdür.Köye gelen misafire kalaylı kaplar,çanaklar ve sinilerde içecekleri , yemekleri;atının ,eşeğinin yemini,samanını da oda sahipleri tarafından karşılık beklenmeden ,menfaat gözetilmeden karşılanırdı.Bu Oda’da yatıp iş yapan kişilerin karşılığında alacakları harman sonunda ve kuzu satımında ödenirdi.versiye iş yapılırdı.Düne gelinceye kadar köyümüzün ödemleri bu dönemlerde yapılırdı.
Köydeki kurallara uymayan ,olumsuz davranışlarda bulunan insanlar muhtar ve azalar tarafından odaya çağrılır,burada uyarılırdı.Olumsuz davranışlarına devam edenler burada cezalandırılır.Benim bildiğim başkasının bağına ,tarlasına ,ekinine zarar veren ve örüme giren mallar köyümüzün emektar bekçisi AYDOĞAR(İbrahim DUMAN )ve köyümüzün tek Kralı İbrahim TIZLAK tarafından odanın ahırına ---tokada- konur.Mal sahipleri köy adına para cezasını verdikleri zaman mallar sahibine verilir hatta başka köylerden mallarda bu tokada konurdu.
Bu günlerde bayram arefesinde herkesin ah eski bayramlar! dediğini duyuyorum.Oda sistemi bayramlarımıza renk katan,yardımlaşmanın,dayanışmanın en güzel örnekleri verilmekteydi.Bayram günü bayram nazmından çıkan erkekler mutlaka en yakındaki odaya evde hazırlanan en lezzetli envai çeşit yemekleri odalara getirilerdi. Odada erkekler ,çocuklar boy boy sofralara otururlar bir ahenk içinde kardeşçe yemekler yenir,duası yapılır.Daha sonra hanelerin yaşlıları odada kalır.Önlerinde kaba şeklerle birlikte kendilerinden küçük gençlerle bayramlaşmayı beklerler.3 gün boyunca yaşlılar odada kalırdı.Ya köyün gençleri akranlarıyla odalarda bekleyen yaşlıların ellerini öperler,kaba şekerlerinden alırlar,odalara uğramadan bayramlaşma bitmezdi.
Sonuçta Müslüman Türk oymağı olan köyümüzün özelliği odada olduğu gibi evine gelen misafirine de çok iyi bakar,yardımlaşmanın,kaynaşmanın en güzel örneklerini veririr.
Yazıma son verirken köyümüzde bulunan odaların isimlerini yazmak istedim.
Ahmadallar odası –aşağı oymakta
Bacaksız odası
Duralla odası
Hacı odası
Hatıpla odası
Karaveli odası
Kulala odası
Saygıdeğer okuyucularımın bu yazı yazarken geniş araştırma imkanım olmadı,eksik ve yanlış bilgiler olmuş olabilir.Düzeltilmesini istediğiniz bölümleri düzeltir veya ilave etmek istediğiniz bilgiler olursa seve seve ilave edebilirim..Bu köşe benim değil,siz değerli Avdanlı hemşerilerimindir.Kişilik haklarına hakaret etmeden olumlu olumsuz yorumlarınızı bekliyorum.Burada karşılıklı konuşalım,sohbet edelim der ,On Bir ayın sultanı Ramazan ayının tüm Müslümanlara hayırlı olması dileklerimle ,saygılarımı sunarım.

Şerafettin KÖK
Türk Eğitim Sen Isparta Şubesi
Mevzuat sekreteri